Iedereen is een architect

This is the Dutch translation of the article: “Everyone is an architect”.

Soms kom ik mensen tegen die zich introduceren met: “Ik ben een architect.”

Ik reageer vaak met: “Iedereen is een architect”.

Waarom?

Een architect is niet een label voor een bepaald type persoon. Nou ja, in de praktijk wel, maar dat zou niet zo moeten zijn. Wat voor soort persoon wordt gewoonlijk bedoeld met de term “architect”? Dat hangt er een beetje van af. Gewoonlijk is het “duur”, of “oud”, of zelfs “afgedaan”. Of het zou kunnen zijn: “bovenmenselijk slim” of “gebruik makend van esoterisch taalgebruik”. Soms is het “geen idee wat we met hem moeten, laten we hem een architect maken”. In agile teams zou het kunnen zijn “irrelevant” of “een bedreiging voor de sprint planning”. Dat krijg je wanneer je personen identificeert met labels, eigenlijk werkt dit met elk label. We hebben het zien gebeuren met “managers”. Het werkt trouwens twee kanten uit: mensen zien het label, niet de persoon. En de persoon (en dit is nog erger eigenlijk) ziet niet zichzelf, maar (soms langzaam maar zeker) gelooft zelf dat ze het label  is.

Iedereen is een architect, want het is een rol, een hoed zou je kunnen zeggen die je opzet in bepaalde situaties. Elke keer als je een probleem tegen het lijf loopt waar je een beslissing voor moet nemen, en waarbij je je realiseert dat de impact van jouw beslissing verder reikt dan de lokale invloedssfeer waarover jij invloed hebt of die door het probleem wordt bereikt, neem je die rol van architect op. Je moet nadenken over gevolgen, over afhankelijkheden, over rimpel effecten. Als ik zus beslis, moet het andere team dan aanpassingen doen in hun werk? Misschien niet, als ik zo beslis. Maar dan heb je kans dat ik zelf in de problemen kom, misschien niet meteen, maar in de afzienbare toekomst.

Misschien ben je een software tester, een software ontwikkelaar, of zelfs een junior in het team. Je bent misschien een project manager of een CEO. Jullie zijn allemaal, van tijd tot tijd, een architect. En jullie moeten allemaal, wanneer het nodig is, die rol weer loslaten en een andere hoed opzetten.

Zit je klem? Neem de houding aan van de architect. En dan realiseer je je plotseling dat je een hele batterij aan hulpmiddelen hebt om je te helpen met je beslissing: systeemtheorie, modelleertalen, mind maps, en modelleer paradigma’s. Je bent niet teruggeworpen op jezelf. En je moet je bovenal realiseren dat het nodig is buiten de gebaande paden te denken, en vaste perspectieven en paradigma’s los te laten. Vaak, als het niet altijd is, betekent dit dat je met anderen moet praten, met de architecten in hen, om je te helpen buiten die beperkende grenzen en comfortabele stokpaardjes te komen, zodat de beste oplossing gevonden kan worden. En als je die strategie eenmaal structureel toepast merk je dat die oplossing iedereen verrast, jezelf en anderen, door zijn elegantie en eenvoud

En je realiseert je dat toen je nog dacht dat jij de architect was, jouw oplossingen complex en onmogelijk te onderhouden waren.